
Draft Sörvey nedir?
Geminin yüklü deplasmanı ile boş deplasmanı arasındaki
farkı, yani yüklenen yükün ağırlığını; Arşimet’in yüzen cisimler ağırlıkları
kadar suyun yerini değiştirirler kanunundan faydalanarak
bulunmasıdır.
Draft sörvey nasıl yapılır?
İlk olarak geminin sancak iskele olmak üzere baş, vasat ve kıç
draftları okunur. Daha sonra geminin balast ve tatlı su tanklarının iskandili ve
deniz suyunun yoğunluğunu bulmak için deniz suyu örneği alınır (vasat draftın
olduğu bölgeden draftın yarısı kadar denize salarak almak tavsiye edilir) {Örneğimizde deniz suyu yoğunluğu 1,017 tespit edilmiştir} ve yük hesabına
geçilir.
Gemiye ait veriler:
deniz suyu yoğunluğu: 1,017
LBP: 182 m baş draft markaları, baş dikmenin 0,8 m gerisinde
vasat draft
markaları, mastorinin (LBP boyun ortası) 0,4 m gerisinde
kıç draft
markaları, kıç dikmenin 0,75 m önündedir.
Okunan draftların
sancak-iskele aritmetik ortalaması alınır:
baş draft (iskele):10,6 m baş
draft (sancak):10,64 m (10,64+10,6)/2= 10,62 m
Vasat draft (iskele):10,80 m
vasat draft (sancak): 11,00 m (10,80+11,00)/2= 10,90 m
Kıç Draft
(iskele):10,95 m kıç draft (sancak):10,99 m (10,95+10,99)/2=10,97 m
Trim
ilk: Kıç Draft – Baş Draft = 10,97 – 10,62 = 0,35 m
Gemilerin bütün
stabilite bilgileri LBP (dikmeler arası boy)’a göre hesaplanır. Örnekteki
geminin draft markaları dikmeler üzerinde olmadığından oran-orantı kurularak
düzeltme uygulanır.

Yukarıdaki şekil kullanılarak draft markaları arasındaki boyun
182-(0,8+0,75)=180,45 m olduğu kolaylıkla görülür. Yapıcağımız hesapta LBP
değerleri kullanacağı için aşağıdaki orantıyı kurarak draft markaları dikmelerin
üzerindeymiş gibi hesaplarız:
Baş Draft için;

Kıç Draft için;

Vasat Draft için;

Baş draft markası baş dikmenin gerisinde ve trim kıça doğru olduğu için
okuduğumuz değerden çıkartılır: 10,62 m – 0,00155 m = 10,61845 m
Vasat draft markası mastorinin gerisinde ve trim kıça doğru olduğu için okuduğumuz değerden çıkartılır: 10,90 m – 0,000776 m = 10,89922 m
Vasat draft markası mastorinin gerisinde ve trim kıça doğru olduğu için okuduğumuz değerden çıkartılır: 10,90 m – 0,000776 m = 10,89922 m
Kıç Draft markası kıç dikmenin
önünde ve trim de kıça doğru olduğu için okuduğumuz değere eklenir: 10,97 m +
0,00145 m = 10,97145 m
Düzeltmeler uygulandıktan sonra düzeltilmiş trim
bulunur.
Düzeltilmiş trim = Düzeltilmiş kıç draft – Düzeltilmiş baş draft =
10,97145 m – 10,61845 m = 0,353 m’dir. Bundan sonraki formüllerde trim değeri
olarak bu kullanılacak.
Stabilite kitaplarında bundan sonra yapacağımız 1. Ve 2. Trim
düzeltmeleri için gereken değerler vasat draft karşılığı bulunacağından baş kıç
draftlarının ortalamalarının ortalamasının ortalaması alınır:
(6 x Vasat Draft +
Baş Draft + Kıç Draft) / 8
= (6 x 10,97145 + 10,61845 + 10,97145) / 8 =
10,873 m = Dmmm
10 draftlı gemilerde ise bu formül
aşağıdaki gibi kullanılır:
{Baş draft + (4 x baş-vasat draft arasındaki
draft)+(2xVasat draft)+(4xvasat-kıç draft arasındaki draft)+kıç draft} /
12
Daha sonra stabilite kitabının hidstatik değerlerinden 10,873 m karşılığı
aşağıdaki değerler bulunur:
Deplasman= 37692,32
TPC=38,37 MCT=491,947 MCT+50cm=501,24
MCT-50cm=481,74 LCF(kıçtan mesafe)=89,064 m (mastoriye mesafesi=
(182/2)-89,064=1,936 m

(0,353 x 1,936 x 38,37 x 100)/182 = + 14,408
1. Trim düzeltmesinin
işareti; trimle LCF noktası aynı taraftalarsa (+), farklı taraflarda ise
(-)’dir.
Örneğimizde trim kıça, LCF’de mastorinin gerisinde kaldığı için (+)
çıkmıştır.

{(0,353)2 x (501,24 – 481,74) x 50} / 182 = +0,67
2. trim düzeltmesi her
zaman (+)’dir.
List düzeltmesi için hidrostatik tablodan iskele vasat draft ve sancak vasat
değeri karşılığı TPC bulunur. Sancak ve iskele vasat draft arasındaki fark
alınır, işareti her zaman (+) dır.
TPC(farkı) x 6 x (Vasat draft farkı)= List
düzeltmesi.
0,108 x 6 x 0,2 = 0,13 bulunur.
Düzeltilmiş deplasman= deplasman + 1. Trim düzeltmesi + 2. Trim düzeltmesi +
List düzeltmesi 37692,32 + 14,408 + 0,67 + 0,13 =
37707,528
Hidrostatik Tablolardaki değerler 1025 tuzlu su yoğunluğuna göre yapılmıştır.
Eğer bulunduğumuz deniz suyunun yoğunluğu farklıysa buna yoğunluk düzeltmesi
yapılır:

(37707,528 x 1017) / 1025 = Final Deplasman = 37413,2
Draft Sörvey yükleme öncesi (initial) constant’ı (gemide bilinmeyen
ağırlıklar toplamı) bulmak için, finalde ise toplam yüklenen yük miktarını
bulmak için yapılır. Örneğimiz yükleme sonrası (final) sörveydir.
Initial Sörveyde deplasman= 10069 ve yükleme öncesi Balast + FW + Yakıt=
2090 MT olduğunu farz edelim. Finalde ise Balast + FW + Yakıt = 1270 MT olsun.
(gemiler limanda jeneratörleri çalıştığı için yakıt harcar, yük almak için
balast basar)
-Limanlarda sewage (tuvalet suyu) basmak yasak olduğu için,
limanda harcanan FW (tatlı su) miktarı, others (sintine, slaç...) kısmına
eklenir. Dolayısıyla yüklenen ya da tahliye edilen miktarı etkilemez.
Yüklenen Yük miktarı
=( Final Deplasman –
{balast+yakıt+FW(final)}) – (Initial Deplasman –
{balast+yakıt+FW(initial)})
(37413,2 – 1270) – (10069 – 2090) = 28164,2
MT
NOT: Alman inşa gemilerin hidrostatik tablolarında lcf
değeri yoktur. Bunun yerine triming factor fore ve triming factor aft değerleri
vardır. Bu değerleri kullanarak lcf hesaplama formülü aşağıdaki gibidir. Trim
faktör değerleri her zaman + (mutlak değer) alınacaktır. Sonuç - ise lcf -,
sonuç + ise lcf + değerlidir.

Hiç yorum yok:
Yorum Gönder