Rulo Sac yüklemesi, yanlış teknikle yükleme ve yetersiz bağlama sonucu geminin hasarlanması (tank top kaplama sacları/döşekler/stifnerlerin deforme olması) ve hatta gemi personelinin hayatına mal olabilecek, azami dikkat gerektiren bir operasyondur. Ağır yük oldukları için rulo saclar tween decklere yüklenmezler, sadece tank top üzerine müsade edilen limitler hesap edilerek yüklenir.
Tank top'a müsade edilen maksimum yükleme limiti aşağıdaki gibi hesap edilir:
Yükün yükleneceği ambar tabanı alanı (metrekare) x tank top müsade edilen yük miktarı (tons/metrekare)
Tank top müsade edilen yük miktarı gemi inşacılar tarafında belirlenir ve klas kuruluşu tarafından onanır. Bu değer kayıtlarda, gemi ömrü boyunca aynı kalır. Yaşlı gemilerde bu değeri hesaplarken emniyet payı koymaya dikkat etmelidir. Eğer yüklemede bu değer aşılırsa ambar dibi kaplama sacları zarar görebilir, döşek ve stifnerler hasarlanabilir. Bunu önlemek için, rulo sac yüklenirken ambar tabanına değen kısım küçük olduğu için ambar tabanına daneçler serilir.
15 tona kadar olan rulo saclar 2 sıra, bundan daha ağırlar için 3 sıra daneç (15 cm x 2,5 cm) serilmelidir. Daha sıkı istif ve ruloların hareketini engellemek için her daneç üzerine takoz (30 cm x 20 cm) konulmalıdır. Bunun yanında şiddetli yalpalarda yükün ambar alabandalarına zarar vermemesi için daneç koyulur.
Rulo sac yükleme ve tahliyeleri genellikle zincir sapan, tel sapan ve c-kanca ile yapılır. En uygun olan c-kanca olmasına rağmen, yükleme ve tahliyeyi daha süratli yapmak, bir defada daha çok rulo almak için diğer yöntemler kullanılır.
Rulo saclar için genellikle en uygun yükleme şekli rulo sac göbeğinin geminin baş-kıç yönünde yüklenmesidir. Diğer tüm yöntemlerde yük kaymaya daha elverişli olduğundan daha çok daneç ihtiyacı oluyor. Neden dikine koyulmuyor diye sorabilirsiniz, ama varış limanında tahliye ekipmanlarını bilmediğinizden yükü tahliye edemeyebilirsiniz. Konuyla ilgili bilgiyi genelde yükleme limanında verirler.
Genel olarak 10 tona kadar ağırlıktaki rulo saclar 3 sıra, 15 tona kadar ağırlıktaki rulo saclar 2 sıra, 15 ve üzeri ağırlıktaki rulo saclar 1 sıra yüklenir.
Siparişe göre değişmekle birlikte, ortalama rulo sac boyutları (cm):
Ağırlık / Çap / Boy
11 ton / 140 / 110
14 ton / 163 / 105
15 ton / 167 / 100
16 ton / 162 / 124
17 ton / 185 / 115
18 ton / 163 / 130
22 ton / 180 / 143
23 ton / 180 / 150
27 ton / 205 / 120
30 ton / 190 / 165
31 ton / 195 / 160
32 ton / 200 / 160
32 ton / 200 / 160
38 ton / 210 / 165
Rulo saclar en az 2 sıra yüklenmelidir. Tek sıra yüklendiğinde kilit rulo çok önemlidir. Bu bir rulonun üstten tüm sırayı sıkıştıracak şekilde yerleştirilip bağlanmasıyla yapılır. Bu anahtar ya da kilit sac olarak bilinir. Kilit rulo sıranın ortasına yerleştirildiğinde faydalı olur. Ama, hep ortaya yerleştirilen kilit ruloların ağırlığının tank topa bir çizgi halinde basması önlenmelidir. Dolayısıyla anahtar ruloların yerleştirilmesine dikkat etmelidir.
Anahtar kilit olarak yerleştirilecek rulonun, yerleşeceği iki rulo sac arasındaki gömülme mesafesi, kilit rulonun çapının 1/3 ile1/6'sı kadar olmalıdır.1/6'dan az olursa sırayı sıkamaz, 1/3 den (kilit rulo altındaki iki rulo arasındaki mesafenin, kilit rulonun çapının %60' ından fazla olması) fazla boşluk olursa rulo sıraya fazla gömülür ve zarar görür. Bunu önlemek için iki adet kilit rulo kullanılabilir ya da aradaki fazla boşluğu daneçlerle azaltılarak tek kilit rulo kullanılabilir.
Alttaki iki rulo arasındaki yatay mesafe rulo çapının %60'ından fazla
Rulo sac yükü her zaman homojen ölçülerde olmaz. Değişik çap ve boylardaki ruloları spontane yüklemeniz gerekir. İki farklı çaptaki rulo sac üzerine yerleştirilen kilit rulo, küçük boyutlu olana daha çok basar ve hasarlayabilir. Bunu önlemek için küçük çaptaki ruloların zarar görecek şekilde alta yerleştirilmesine müsade etmeyin.
Stevedorlar kolaylarına geldiği için piramit yüklemeyi deneyebilir. Hem lashinginin zor olması, hem de tank top a fazla yükün basmasına neden olduğu için bu yüklemeye müsade edilmemelidir.
Yukarıdaki şekillerden, normal yüklemede koilin 2 katı ağırlığı tank top a basarken, piramit yüklemede 2.5 katı tank top'a basar.
Yükleme limanında hasarlı ruloları da yüklemeniz istenebilir. Unutulmamalıdır ki, hasarlı rulolar çelik yükü olarak değil, hurda olarak taşınır. Bu ruloları yüklerken çok özen göstermelidir. Çok zarar görmüş ruloları 2. sıraya ya da en üst sıraya yüklemeli ve bağlamalıdır. Hasarlı ruloların üstüne yük koymayın.
Yük olarak taşınan hasarlı ruloların, kusurları konşimento ya da mate's receiptlere tam olarak yazılmalıdır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder